Sposoby doprowadzania i odprowadzania wody w zbiornikach ogrodowych

Napełnianie zbiorników wodą może być dokonywane różnymi sposobami. Najprostsze jest napełnianie zbiorników leżących na terenie naturalnych cieków wodnych. Utrzymanie wody na wymaganym poziomie uzyskuje się przez budowanie różnego typu jazów, zapór, zastawek itp. Woda może być kierowana do zbiornika drogą okrężną lub prowadzona umocnionym korytem na dnie zbiornika. Całkowite opróżnianie tych zbiorników może być niekiedy utrudnione stałym dopływem wody. Niewielkie zbiorniki, np. w ogrodach przydomowych, można napełniać wodą wodociągową doprowadzaną ułożonymi na powierzchni terenu wężami lub innymi przewodami ruchowymi. Zbiorniki takie opróżnia się często przez skierowanie wody na powierzchnię terenu niżej położonego lub do specjalnych dołów albo studzienek, umożliwiających przesiąkanie wody do gruntu. Do opróżniania zbiornika może służyć przewód wbudowany w najniższej jego części lub też przewód przenośny, po utworzeniu zeń lewara.

Większość zbiorników ogrodowych wymaga jednak wykonania instalacji, która umożliwia ich napełnianie i opróżnianie oraz chroni przed przepełnieniem.

Przewody wodociągowe, doprowadzające wodę do zbiornika, mogą być prowadzone do głównego przewodu zasilającego w różny sposób. W razie znacznego oddalenia przewodu zasilającego, przewód doprowadzający układa się na niewielkiej głębokości. W takim przypadku wlot przewodu osadza się zwykle w górnej części umocnienia brzegu zbiornika.

Jeżeli główny przewód zasilający jest położony w bliskim sąsiedztwie zbiornika, wylot przewodu doprowadzającego może być osadzony w dolnej części ściany zbiornika.

Ze względu na niebezpieczeństwo zassania wody ze zbiornika do sieci wody pitnej i jej zanieczyszczenie w razie nagłego spadku ciśnienia, zaleca się umieszczanie wylotu przewodu zasilającego ponad lustrem wody. Nie dotyczy to instalacji wodociągu lokalnego. Przewody wodociągowe mogą być rozgałęzione i mieć ujście w dowolnych miejscach zbiornika w dyszach, przez które woda może wytryskiwać w różny sposób.

Przewodami doprowadzającymi wodę są najczęściej rury stalowe ocynkowane. Rury umieszczone płytko, a więc znajdujące się w strefie zamarzania, trzeba opróżniać na zimę, w związku z tym układa się je z odpowiednim spadkiem, a w najniższej części zaopatruje w zawór spustowy, umożliwiający opróżnienie przewodu po zakręceniu zaworu głównego. Dostęp do zaworu głównego i spustowego zapewnia się przez wybudowanie specjalnych studzienek przykrytych płytami lub pokrywami. Przewód służący do opróżniania zbiornika i przewód zabezpieczający przed przepełnieniem podłącza się do przewodu kanalizacji ogólnospławnej lub deszczowej. Warunkiem opróżnienia zbiornika jest różnica wysokości między najniższym miejscem na dnie zbiornika a położeniem przewodu kanalizacyjnego. Przewód opróżniający wbudowuje się zwykle 10 - 20 cm powyżej dna osadnika, przez co zapobiega się wpadaniu do przewodu różnych zanieczyszczeń. Na przewodzie opróżniającym umieszcza się zawór z dostępem do specjalnej studzienki lub z wąskiego kanału pionowego, przez który odkręca się go specjalnym kluczem.

Przewód przelewowy, zabezpieczający zbiornik przed przepełnieniem, osadza się w górnej części ściany; jego wlot powinien się znajdować na poziomie projektowanej wysokości lustra wody. Przewód zaopatruje się w syfon, uniemożliwiający przedostawanie się wyziewów z przewodu kanalizacyjnego.

Przewód przelewowy łączy się z przewodem kanalizacyjnym i pozostawia otwarty. Podniesienie się wody w zbiorniku ponad wymagany poziom, występujące często wskutek gwałtownego opadu deszczu, powoduje swobodne spływanie jej nadmiaru do tego przewodu. W celu zapewnienia dostatecznej prędkości odpływu nadmiaru wody trzeba przyjąć przewód przelewowy o odpowiednim przekroju. Przyjmuje się, że na każde 100 m² powierzchni zbiornika powinno przypadać co najmniej 20 - 30 cm² powierzchni przekroju przewodu. Koniec przewodu powinien być ustawiony prostopadle do płaszczyzny lustra wody. Wlot powinien być zabezpieczony przed dostawaniem się do niego różnych zanieczyszczeń pływających po wodzie oraz drobnych zwierząt, np. żab. Zmniejszenie prześwitu lub zatkanie przewodu może grozić przepełnieniem zbiornika. Dlatego też wlot przewodów przelewowych trzeba osłaniać. Bardzo nieodpowiednie jest wykonywanie osłon z różnych siatek, ponieważ pływające po powierzchni wody zanieczyszczenia zatykają bardzo często ich oczka. Bardzo skutecznym zabezpieczeniem są natomiast osłony powodujące przepływ syfonowy. Woda wpływa do takiego przelewu od spodu, a pływające po jej powierzchni zanieczyszczenia zatrzymują się przy ściance osłony i nie mogą się przedostać do przewodu.

Przewody instalacji opróżniającej i przelewowej wykonuje się zwykle z rur żeliwnych, można też stosować do tego celu rury z tworzyw sztucznych.

W niektórych ogrodowych zbiornikach wodnych buduje się fontanny wytryskujące znaczne ilości wody. Pobieranie wody do tego celu z sieci wodociągowej i odprowadzanie jej do sieci kanalizacyjnej byłoby bardzo nieekonomiczne, dlatego urządzenia tego typu pracują zwykle w układach zamkniętych, tzn. woda znajdująca się w danym zbiorniku jest stale przepompowywana. Wodą z sieci uzupełnia się tylko ubytki, powstające wskutek wypryskiwania poza zbiornik i parowania.

Zbiorniki z fontannami wyposaża się często w różne lampy i reflektory podświetlające strumienie wytryskującej wody. Lampy te można osadzać w ścianach bocznych lub na dnie zbiornika, w hermetycznie zamkniętych komorach, albo ustawiać w wodzie na dnie zbiornika. Ten ostatni sposób, choć wymaga specjalnych wodoszczelnych lamp, jest technicznie najprostszy, dlatego jest coraz częściej stosowany, głównie w ogrodach zamkniętych i prywatnych.